Thời gian gần đây, một số ca sĩ phản ánh về việc bản thu âm của họ bị “tố” đạo bản quyền, của đơn vị nào đó mà chính ca sĩ đó cũng không biết mình là ai? Họ được quyền gì khi cho rằng ca sĩ đã vi phạm bản quyền ?.

Nhạc sĩ Bảo Chấn. Ảnh Internet
Một số ca sĩ cũng cho biết, sau khi trao đổi vấn đề này với nhạc sĩ thì nhận được câu trả lời là nhạc sĩ không ủy quyền cho đơn vị nào. Khi tác giả ủy quyền cho tổ chức / cá nhân bảo hộ quyền tác giả thì sẽ được xử lý các hành vi vi phạm quyền tác giả nếu chưa xin phép và trả nhuận bút để sử dụng tác phẩm. Hoặc có trường hợp vì lý do nào đó mà có những hợp đồng ủy quyền ngoài ý muốn, không đáng có ảnh hưởng đến tác giả – chủ sở hữu tác phẩm, đồng thời gây khó khăn cho đơn vị được ủy quyền. ủy quyền quản lý và bảo vệ quyền tác giả, quyền liên quan như trường hợp của nhạc sĩ Bảo Chấn vừa qua.
Theo giấy xác nhận của nhạc sĩ Bảo Chấn gửi Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, Chi nhánh phía Nam ngày 11/5/2021 thì ngày 8/3/2021, nhạc sĩ đã ký hợp đồng ủy quyền. với một đơn vị. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, nhạc sĩ đã quyết định hủy bỏ việc ủy quyền cho đơn vị này kể từ ngày 11 tháng 5 năm 2021. Đồng thời, nhạc sĩ Bảo Chấn khẳng định vẫn tiếp tục và tiếp tục ủy quyền quản lý bản quyền tất cả các tác phẩm của mình cho Âm nhạc Việt Nam. Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả VCPMC theo các hợp đồng đã ký. với VCPMC trong suốt thời gian qua.
Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình tạo ra hoặc sở hữu, bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản. Luật bản quyền trao cho tác giả độc quyền thực hiện các quyền này.
Ở Việt Nam, quyền tác giả là một lĩnh vực phức tạp và mới mẻ, nhưng các quy định pháp luật của Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên về quyền tác giả về cơ bản đã đáp ứng được các yêu cầu về bảo hộ quyền tác giả. bản quyền nói chung và bản quyền âm nhạc nói riêng.
Anh Hoàng Tùng, con trai cố nhạc sĩ Hoàng Phương cho biết: “Bố tôi có 4 đời vợ, khi mất thì quyền hưởng tài sản thuộc hết vợ con. Tuy nhiên, một người thân của ông đã bán một số tác phẩm của ông và hưởng lợi một mình Công ty kia tham lam lợi nhuận đã ký hợp đồng riêng với một người thân của mình khiến việc phân chia quyền tác giả theo quyền thừa kế bị phong tỏa, gia đình chúng tôi phải làm đơn gửi tòa án thụ lý giải quyết. Hiện tại gia đình chúng tôi đã yêu cầu Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam bảo vệ quyền tác giả và phân chia tài sản theo tỷ lệ như tòa đã phán quyết “.
Lợi dụng kẽ hở của pháp luật, nhiều tổ chức, cá nhân đã biến mục đích phổ biến tác phẩm âm nhạc triệt để phục vụ mục đích kinh doanh; khiến tác giả không chỉ thiệt thòi về vật chất mà cả về tinh thần và sức sáng tạo. Thậm chí, một số tác giả do sơ suất trong việc ký hợp đồng đã dẫn đến mất quyền sở hữu và quyền kiểm soát tác phẩm của chính mình.
Với hơn 4.600 chủ sở hữu tác phẩm trong nước và khoảng 3 triệu tác giả nước ngoài ủy quyền cho VCPMC, hầu hết đều ủy quyền toàn bộ; Cũng có những tác giả đã bán độc quyền, trao giải … Vấn đề bán, chuyển nhượng độc quyền sẽ khó chấm dứt và sẽ xảy ra thường xuyên, nhất là tình trạng bán độc quyền cho nhà sản xuất, ca sĩ. . Vì vậy, VCPMC đã và đang kiểm soát, tư vấn cho tác giả để tránh rủi ro pháp lý.
Đại diện bộ phận pháp chế của Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam cho biết: “Từ những phản ánh và yêu cầu tư vấn của nhiều nhạc sĩ gửi đến, có thể thấy trên thực tế đa số các nhạc sĩ do chưa hiểu rõ về các điều khoản. của hiệp định và thuật ngữ pháp lý, việc ký kết đã không lường trước được những tình huống rủi ro ”.
Cũng theo đại diện bộ phận pháp chế của Trung tâm, để bảo vệ hội viên, Trung tâm cũng đã hỗ trợ pháp lý để tránh tình trạng nhầm lẫn, thiếu trung thực, “danh chính ngôn thuận” hoặc cố tình lừa dối. nói dối, giả dối trong giao dịch dân sự, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của tác giả – chủ sở hữu tác phẩm. Trong trường hợp tác giả muốn thực hiện các giao dịch chuyển nhượng quyền, VCPMC vẫn sẵn sàng hỗ trợ tư vấn, đàm phán, đảm bảo về phạm vi, thời hạn và các vấn đề về bảo lưu quyền, cũng như đạt được giá trị. , lợi ích kinh tế tốt nhất. Vì vậy, các nhạc sĩ khi có nhu cầu chuyển nhượng quyền nên liên hệ với VCPMC để được luật sư hỗ trợ, tư vấn, xem xét kỹ hợp đồng trước khi ký nhằm giảm thiệt hại cho nghệ sĩ. giả mà không tốn bất kỳ chi phí nào. Đồng thời tránh nguy cơ thiệt hại lớn có thể mất vĩnh viễn các quyền mà lẽ ra thuộc về tác giả không chỉ trong suốt cuộc đời tác giả mà còn của gia đình, con cháu sẽ kế thừa trong 50 năm tới ”.
Bảo hộ quyền tác giả là một lĩnh vực đặc thù, tạo môi trường tốt để các nghệ sĩ sáng tạo ra nhiều tác phẩm có chất lượng và giá trị nghệ thuật, là “chìa khóa” then chốt của Chiến lược phát triển công nghiệp. văn hóa được thực hiện thành công.
Qua thực tiễn, nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn – Tổng Giám đốc VCPMC một lần nữa đưa ra khuyến nghị: “Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ, thời hạn bảo hộ quyền tác giả được thực hiện kể từ khi tác phẩm ra đời. Người được ủy thác sẽ có trách nhiệm bảo vệ quyền lợi chính đáng và quyền lợi của tác giả, chủ sở hữu tác phẩm từ khi ký ủy thác đến 50 năm sau khi tác giả qua đời, tác giả vội vàng ký ủy thác cho đơn vị quản lý khai thác khi chưa nắm rõ các thủ tục pháp lý. như những rủi ro gặp phải khi bán độc quyền hoặc chuyển nhượng tác phẩm.
Bảo hộ quyền tác giả là hoạt động nhằm tôn vinh và bảo vệ thành quả của các tổ chức, cá nhân đã lao động sáng tạo, cống hiến, đóng góp cho lợi ích cộng đồng và tiến bộ xã hội, thúc đẩy việc tạo ra quyền tác giả. sáng tạo trong lĩnh vực văn học nghệ thuật nói chung, lĩnh vực âm nhạc nói riêng. Bảo vệ bản quyền hướng đến một cộng đồng tôn trọng “tài sản trí tuệ” và chỉ có ý nghĩa nếu người sáng tạo thực sự được tôn trọng về quyền của họ và được hưởng những lợi ích thu được từ tác phẩm của họ.